Wat zijn microplastics?

In deze korte blog bespreken we wat microplastics zijn, hoe ze zich verspreiden en wat de gevolgen daarvan zijn. Ook bespreken we hoe wij als outdoorliefhebbers ons steentje kunnen bijdragen om de gevolgen hiervan zo klein mogelijk te houden.

Inhoud

• Wat zijn microplastics?
• Hoe komen microplastics in het milieu terecht?
• Wat zijn de gevolgen van al die microplastics?
• Wat kunnen we doen tegen de verspreiding van microplastics?

Wat zijn microplastics?

Na verloop van tijd valt plastic in het milieu uit elkaar in steeds kleinere stukjes. Bij een bepaalde grootte van deze stukjes (een diameter van 5 mm en kleiner) spreken we van microplastics. Vaak zijn ze zo klein dat ze met het blote oog niet meer zichtbaar zijn. Sommige stukjes plastic zijn zo klein, dat ze zelfs met een gemiddelde microscoop niet meer zichtbaar zijn. Deze stukjes worden ook wel nanoplastics genoemd. Micro- en nanoplastics verplaatsen zich heel gemakkelijk door het milieu. Via rivieren en oceanen, maar ook kunnen ze zich door de lucht verplaatsen. Het zal je dan ook niet verbazen dat er overal op de wereld al microplastics zijn aangetroffen. Niet alleen in die rivieren, oceanen of in de lucht. Maar ook in organismen zoals kippen, vissen, schaal- en schelpdieren. En ja, zelfs ook in de mens.

Hoe komen microplastics in het milieu terecht?

Micro- en nanoplastics komen we dus overal tegen, maar waar komen ze vandaan? Wat is de bron ervan? In deze blog beperken we ons tot de grootste veroorzakers. Nummer één is bestaand zwerfafval, dat voortdurend verder afbreekt in microplastics en nanoplastics. Dit gebeurt op het land en in de oceanen. Een tweede grote bron van microplastics is slijtstof afkomstig van autobanden en slijtstof van kleding gemaakt van synthetisch materiaal. Deze laatste groep microplastics noemen we ook wel microvezels en verspreiden zich bijvoorbeeld door synthetische kleding te dragen, maar nog veel meer door het te wassen. Tot slot zitten er ook allerlei microplastics in cosmeticaproducten. Denk aan mascara, eyeliners of scrubgel. Vele cosmeticabedrijven zijn al druk bezig met het vervangen van microplastics met milieuvriendelijkere alternatieven, maar deze transitie is zeker nog niet in de gehele cosmetica-industrie afgerond.

Nadat de nano- en de microplastics in het milieu terecht zijn komen, is de stap naar ons lichamen niet heel groot. We krijgen ze in ons maag- en darmstelsel binnen via het voedsel dat wij nuttigen. Het gaat dan niet alleen om het eigenlijke voedsel zoals kippen of vissen, maar ook via stof (dat voor een deel bestaat uit micro- en nanoplastics) dat op ons eten terechtkomt. Daarnaast laten ook plastic bekertjes, rietjes en andere soorten verpakkingsmateriaal microplastics vrij. Tot slot krijgen we de kleinste nanoplastics die in de lucht zweven ook binnen door simpelweg te ademen.

Wat zijn de gevolgen van al die microplastics?

De gevolgen hiervan zijn groot. Het is namelijk ontzettend moeilijk om micro- en nanoplastics uit het milieu te halen. Doordat de jaarlijkse wereldwijde plasticproductie nog steeds toeneemt, zal ook de hoeveelheid microplastics in het milieu toenemen. Het worden er dus alleen maar meer. Wat de invloed van deze kleine stukjes plastic op de gezondheid van de natuur en de onze is, is nog niet helemaal duidelijk. Daar wordt nog volop onderzoek naar gedaan. Toch benadrukt de Wereldgezondheidsorganisatie (WHO) nu al dat we ons meer bewust moeten worden van het feit dat deze kunsstoffen niet thuis horen in de natuur. Er zullen daarom maatregelen genomen moeten worden om de blootstelling aan microplastics te minimaliseren. In Nederland wordt daarom het zogenaamde "voorzorgsprincipe" toegepast. Dit betekent in de praktijk dat gebruik, vorming en verspreiding van microplastics tot een minimum beperkt moeten worden.

Wat kan jij doen tegen de verspreiding van microplastics?

Een groot deel van de oplossing van het probleem veroorzaakt door microplastics ligt dus bij de nationale overheden. Zij zullen met wetgeving moeten komen en doen dit overigens ook al. Het onlangs in Nederland ingevoerde verbod op het gebruik van plastic wegwerpbekers en -bakjes in de horeca, is daar een voorbeeld van. Maar hoe kan jij als individu bijdragen aan de oplossing. Genoeg! Zorg bijvoorbeeld dat je minder vaak en/of minder intensief je auto gebruikt. Of koop minder producten met een plastic verpakking. En lever je statiegeldflessen in. In het geval van synthetische kleding kun je wat vaker overwegen of je jouw trui of broek ook kunt uithangen in plaats van deze te wassen. Gelukkig zijn er ook innovaties die jou kunnen helpen. Zo zijn er tegenwoordig speciale waszakken te koop, die een groot deel van de bij een wasbeurt vrijkomende microvezels onderscheppen. Zo claimt het bedrijf Guppyfriend dat hun waszakken tijdens een wasbeurt zo'n 99% van deze microvezels opvangen!

Zoals je ziet, is er dus een hoop mogelijk. Op de website van de Plastic Soup Founcation vind je nog veel meer handige tips. Heb je nou naar aanleiding van deze blog nog enkele vragen? Of zijn er nog een aantal zaken onduidelijk? Neem dan contact op met onze klantenservice. Bij Twinseasons helpen we je graag met je vragen.